Historie równoległe, zbieżne, przeciwstawne. Teatr dramatyczny w filmie jako alternatywa i dopełnienie fabuły

oleh: Piotr Dobrowolski

Format: Article
Diterbitkan: Institute of Art of the Polish Academy of Sciences 2014-12-01

Deskripsi

Równoległe, zbieżne i przeciwstawne widzenie opowieści filmowej i teatralnej, która stanowi jej cześć, to trzy wersje – zawsze dialogicznej – intertekstualności typu „teatr w filmie”. Często samo wspomnienie tytułu, cytat czy fragment sceny wprowadzają ważny ładunek znaczeniowy, który przez dyfuzję sensów modyfikuje i uzupełnia treść pierwszoplanowej akcji w świecie przedstawionym na ekranie. Spektakl teatralny, włączany w film jako „wyrażenie cudzysłowowe”, uruchamia – zależnie od kompetencji odbiorcy – całość swoich znaczeń. Osadzone w konkretnych kontekstach fabuły filmowe, w których pojawiają się inscenizacje Szekspira, Goethego czy Wyspiańskiego, dowodzą aktualności klasycznych tekstów kultury, wariantywnie konfrontując ich wymowę z rzeczywistością polityczną i społeczną. Obserwacja ta okazuje się szczególnie interesująca w połączeniu z historycznymi realiami opresyjnej władzy i cenzury PRL, w których powstała większość filmów stanowiących materiał źródłowy tego tekstu.