Find in Library

Wpływ konkordatu między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską z 1925 r. na Eparchię Stanisławowską Po upadku państw centralnych władze ukraińska i polska próbowały przywrócić własne państwo. Próby te były zasadniczo komplikowane przez sytuację etniczno-polityczną w Galicji, zwłaszcza po decyzji Ententy z 15 marca 1923 r. o połączeniu Galicji Wschodniej z Polską. Dla ukraińskiego Kościoła greckokatolickiego (UKGK) rozpoczęła się kolejna szansa i wyzwanie – współpraca z nowym rządem i rzeczywistością. Taka zmiana geopolityczna spowodowała pewnego rodzaju nihilizm prawny w stosunku do relacji państwa i kościoła, które okazało się selektywną sprawiedliwością. Te stosunki prawne powinien był rozstrzygać konkordat między Stolicą Apostolską a państwem polskim. Głównymi warunkami wstępnymi przygotowania konkordatu ze strony ukraińskiego Kościoła greckokatolickiego były niepewność prawna, napięte trudności finansowe i gospodarcze oraz kwestie społeczno-polityczne w społeczeństwie. Kościół obrządku bizantyjskiego w tym procesie przygotowawczym był prowadzony przez metropolitę Szeptyckiego, który przemawiał w imieniu swoich biskupów ze Stanisławowa i Przemyśla oraz ich wiernych. Ważne dla UKGK było wyjaśnienie kwestii własności kościelnej, wyborów biskupów, świadectwa chrztu, edukacji i struktur kościelnych. Umowa, podpisana 10 lutego 1925 r., zobowiązała do złożenia przysięgi wierności wszystkich biskupów UKGK, w tym biskupa Grzegorza Chomyszyna (1867-1945), prezydentowi polskiemu i zobowiązała do lojalności wobec państwa.